تابش اشعه UV خورشید میتواند تاثیرات جدی بر روی الیاف پلاستیکی داشته باشد. اشعه UV خورشید شامل امواج الکترومغناطیسی با طول موج کوتاهتر از نور قرمز است که بیشتر در روزهای آفتابی و در نزدیکی خط استوا به زمین مشاهده میشود.
الیاف پلاستیکی معمولاً از پلیمرهایی تشکیل شدهاند که ممکن است به شدت در برابر تابش UV حساس باشند. تابش UV باعث تغییر رنگ و کیفیت الیاف پلاستیکی میشود، در نتیجه آنها رنگدوبی شده و در صورت استفاده در محیطهای خارجی، ماندگاری و عمر مفید آنها نیز کاهش مییابد.
علاوه بر این، تابش UV میتواند باعث شکستن و تخریب پلیمرهای الیاف پلاستیکی شود. این امر میتواند باعث کاهش مقاومت الیاف در برابر ضربه، خمش و کشش شود و در نتیجه کاهش قدرت و مقاومت الیاف پلاستیکی را در برابر استفادههای مختلف از جمله در صنایع خودروسازی، ساختمانی و بسیاری دیگر، ایجاد کند.
به طور کلی، تاثیرات تابش اشعه UV خورشید بر روی الیاف پلاستیکی میتواند به عنوان یک چالش مهم در صنعت پلاستیک و استفاده از محصولات پلاستیکی در محیطهای خارجی در نظر گرفته شود. برای مقابله با این چالش، میتوان از روشهای مختلفی مانند استفاده از پلیمرهای مقاوم در برابر تابش UV، استفاده از رنگهای مقاوم در برابر اشعه UV و استفاده از تکنولوژیهای جدید و پیشرفته در تولید الیاف پلاستیکی استفاده کرد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه چمبر تست تابش خورشیدی کلیک کنید.
چرا پلاستیک ها مقابل نور خورشید تخریب میشوند؟
پلاستیکها در برابر نور خورشید حساس هستند و به خصوص نور فرابنفش (UV) میتواند باعث تخریب آنها شود. این اتفاق به دلیل این است که نور فرابنفش توانایی شروع فرایندی به نام فتواکسیداسیون را دارد. در این فرایند، نور فرابنفش باعث تولید رادیکالهای آزاد میشود که به زنجیرهای پلیمری پلاستیک حمله کرده و آنها را شکسته و تخریب میکنند. این فرایند به طور خاص باعث تغییر رنگ، شکستگی و کمانش پلاستیک میشود.
به علاوه، دما و رطوبت هم میتوانند بر تخریب پلاستیکها تأثیر بگذارند. رطوبت میتواند موجب تشکیل مواد زنگ زدایی و پوسیدگی شود و دما نیز میتواند باعث تغییر خواص مکانیکی پلاستیک شود.
برای مقابله با این مشکل، سازندگان پلاستیک از افزودنیهایی استفاده میکنند که به عنوان جاذبهای UV عمل میکنند و از تخریب پلاستیک جلوگیری میکنند. همچنین، استفاده از پلاستیکهای مقاومتر در برابر نور خورشید و انتخاب رنگهای مناسب نیز میتواند به کاهش تخریب پلاستیکها کمک کند.
چه جوری میتوانم بفهمم که پلاستیکی که دارم جاذب UV هست یا نه؟
بیشتر پلاستیکهایی که برای استفاده در فضای باز طراحی شدهاند، دارای جاذب UV هستند. در صورتی که نمیدانید آیا پلاستیکی که دارید دارای جاذب UV است یا خیر، میتوانید به تنهایی یک آزمایش ساده انجام دهید تا این موضوع را بررسی کنید.
برای انجام این آزمایش، ابتدا باید یک نمونه کوچک از پلاستیک مورد نظر را بردارید. سپس با استفاده از یک لامپ فرابنفش یا یک فلشلایت UV، نمونه پلاستیک را برای چند دقیقه به نور فرابنفش بگذارید. سپس بررسی کنید که آیا پلاستیک تغییر رنگ داده است یا نه. اگر پلاستیک تغییر رنگ داده است، این نشان دهنده آن است که پلاستیک شما جاذب UV ندارد و در برابر نور خورشید آسیب پذیر است.
همچنین، در صورتی که میخواهید پلاستیکهایی با جاذب UV خریداری کنید، باید به نشانههایی مانند “UV stabilized” یا “UV resistant” در بستهبندی محصول توجه کنید.
چه جوری میتوانم پلاستیک رو در برابر تابش اشعه UV حفظ کنم؟
برای حفظ پلاستیک در برابر نور خورشید و جلوگیری از تخریب آن، میتوانید روی روشهای زیر تمرکز کنید:
1- ذخیره پلاستیک در محیط خنک و خشک:
پلاستیکها در برابر دما و رطوبت حساس هستند و ممکن است در صورت ذخیره در محیط گرم و مرطوب، تخریب شوند؛ بنابراین، بهتر است پلاستیکها را در محیط خنک و خشک ذخیره کنید.
2- استفاده از پوششهای محافظ:
برخی از پوششهای محافظ مانند فیلمهای حفاظتی UV یا رنگهای حفاظتی میتوانند در برابر نور خورشید محافظت کنند.
3- استفاده از پلاستیکهای مقاومتر در برابر نور خورشید:
برخی از پلاستیکها مقاومتر در برابر تابش اشعه UV هستند. برای مثال، پلاستیکهایی که از PVC تهیه شدهاند، مقاومتر در برابر نور خورشید هستند.
4- استفاده از پلاستیکهای دارای جاذب UV:
برخی از پلاستیکها دارای جاذب UV هستند که میتوانند در برابر تخریب ناشی از نور خورشید محافظت کنند. در صورتی که قصد خرید پلاستیک جدید دارید، به دنبال پلاستیکهای دارای این ویژگی باشید.
5- استفاده از سیستمهای خنککننده:
در مواردی که پلاستیکها در محیطهای داغ ذخیره میشوند، استفاده از سیستمهای خنککننده میتواند به کاهش دما و حفظ پلاستیک کمک کند.
آیا پلاستیکهای دیگری به جز PVC مقاوم تر در برابر نور خورشید هستند؟
برخی از پلاستیکها مقاومتر در برابر نور خورشید هستند. به طور کلی، پلاستیکهای پلیپروپیلن (PP) و پلیاتیلن (PE) در برابر نور خورشید مقاومت بیشتری نسبت به پلاستیکهای دیگر دارند. همچنین، پلاستیکهایی که از پلیکربنات (PC) یا اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) ساخته شدهاند نیز مقاومتر در برابر تابش اشعه UV هستند.
به علاوه، برخی از سازندگان پلاستیک از افزودنیهایی استفاده میکنند که باعث شدید شدن مقاومت پلاستیک در برابر نور خورشید میشوند. برای مثال، افزودنیهایی مانند هالوژنها و بنزوفنونها میتوانند به پلاستیکها جاذب UV اضافی بیفزایند و در برابر تخریب ناشی از نور خورشید محافظت کنند.
در هر صورت، برای انتخاب پلاستیک مناسب برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر نور خورشید دارند، بهتر است با تولید کنندگان و فروشندگان پلاستیک مشورت کنید و از جزئیات هر نوع پلاستیک و جاذب UV مورد استفاده در آنها آگاه شوید.
سخن آخر
تابش اشعه UV خورشید میتواند تاثیراتی بسیار شدید بر روی الیاف پلاستیکی داشته باشد. این اشعهها باعث تخریب و ضعیف شدن پلاستیکها میشوند که در نتیجه به کاهش عمر و کیفیت آنها منجر میشود.
برخی از تاثیرات تابش اشعه UV خورشید بر روی الیاف پلاستیکی شامل تغییر رنگ، ترکیدگی، تخریب سطح و کاهش مقاومت برابر فشار و ضربه میشوند. برای مثال، الیاف پلاستیکی که برای ساخت مبلمان خارجی، سطحی و نمای ساختمان استفاده میشوند، در برابر تابش نور خورشید و اشعه UV حساس هستند و ممکن است در صورت عدم استفاده از پلاستیکهای دارای جاذب UV، تغییر رنگ و ترکیدگی شدیدی نشان دهند.
بنابراین، برای حفظ کیفیت و عمر الیاف پلاستیکی در برابر تابش اشعه UV خورشید، بهتر است از پلاستیکهای دارای جاذب UV استفاده کرد و در صورت لزوم، از پوششهای محافظ مانند فیلمهای حفاظتی UV استفاده کنید. همچنین، ذخیره الیاف پلاستیکی در محیط خنک و خشک و دور از تابش مستقیم نور خورشید نیز میتواند به حفظ کیفیت آنها کمک کند.